Feth-i kabir ülkemizde sıklıkla yapılan fakat hakkında pek bilgi sahibi olunmayan işlemdir. Bu yazımızda Feth-i Kabir Nedir, Feth-i Kabir Nasıl Yapılır, Feth-i Kabir Neden Yapılır, Feth-i Kabir İşleminin Nedenleri gibi konulara değinecek ve feth-i kabir işlemi hakkında detaylı bilgi vereceğiz.
Feth-i Kabir Nedir
Feth-i kabir, defnedilmiş bir cesedin mezardan çıkarılması işlemine verilen isimdir. Bu işlem, savcılık veya mahkeme kararıyla gerçekleştirilir. Ülkemizde feth-i kabir işlemlerinin dayanağı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 87. maddesinin 4. fıkrasıdır. Adaletin sağlanması, ölüm nedeninin anlaşılması, kimlik tespiti ve soy bağının belirlenmesi amacıyla yapılır.
Feth-i Kabir Nasıl Yapılır
Feth-i kabir işlemi için standart prosedürler ve aşamalar vardır. Bunlara göz atacak olursak:
- Yetkili Mercilerin Kararı: Cumhuriyet savcılığı veya mahkeme, mezar açma için karar verir.
- Yakınların Bilgilendirilmesi: Yetkililer, işlem öncesinde ceset yakınlarına bilgi verir. (Bazı gizlilik durumlarında bilgi vermezler)
- Gerekli Ekiplerin Hazırlığı: Adli tıp uzmanları, teknikerler, savcı veya hakim ile kolluk kuvvetleri işlemi gerçekleştirmek için gerekli hazırlıkları yaparlar.
- Mezarın Açılması: Mezar yerine gidilir ve mezar açılır. Gerekli hallerde biyolojik risklere karşı özel bir ekip tarafından önlem alınır.
- Cesedin Çıkarılması ve İncelemesi: Uzmanlar, cesetten kemik veya doku örneği alır. (Bazı hallerde ceset otopsi için veya toksikoloji ve DNA testleri için morga gönderilebilmektedir)
- Tekrar Defin: Uzmanlar gerekli olan kemik ve doku örneklerini aldıktan sonra ceset yeniden defnedilir.
Feth-i Kabir Neden Yapılır
Feth-i kabir işlemi, hukuki ve adli gereklilikler sebebiyle gerçekleştirilmektedir. En yaygın sebepleri şunlardır:
- Şüpheli Ölüm Durumları: Ölüm nedeni net olmayan veya cinayet şüphesi olan vakalarda, adli tıp uzmanlarının ceset üzerinde tekrar inceleme yapabilmesi için mezar açılmaktadır.
- Kimlik Tespiti: Kimliği belli olmayan cesetler hüviyeti meçhul olarak toprağa verilmektedir. Sonradan yakını veya akrabasının ortaya çıkması halinde DNA analizi veya kimlik doğrulaması için mezar tekrar açılmaktadır.
- Adli Delil Toplama: Adli soruşturmalarda yeni deliller elde etmek veya önceki delilleri doğrulamak için mezar açılabilmektedir.
- Miras ve Hukuki Süreçler: Bazı miras davalarında soy bağı tespiti için feth-i kabir işlemi yapılabilmektedir.
- Hatalı Defin Durumları: Bazen cenaze tesliminde yanlış teşhis sebebiyle cenazeler karışabilmektedir. Bu gibi durumlarda hatanın düzeltilmesi amacıyla da feth-i kabir işlemi yapılmaktadır.
Feth-i Kabir Kararını Kim Verir
Feth-i kabir kararı, yargı mercileri tarafından verilir. Bu süreçte aşağıdaki adımlar izlenir:
- Cumhuriyet Savcısının Kararı: Soruşturma aşamasında savcı, mezarın açılmasını gerekli görürse bu konuda karar alabilir.
- Mahkeme Kararı: Kovuşturma aşamasında mezar açılması kararı, ilgili mahkeme tarafından verilir.
- Yetkili Ekiplerin İncelemesi: Feth-i kabir işlemi sırasında adli tıp uzmanları, adli tıp teknikerleri, savcı veya hakim ile kolluk kuvvetleri hazır bulunur.
Feth-i Kabir Uygulamasında Nelere Dikkat Edilir
Sadece hukuki gereklilikler yerine getirildiğinde, gerekli önlem ve hazırlıklar tamamlandığında feth-i kabir işlemi gerçekleştirilir. Feth-i kabir işlemi yapılırken şunlara dikkat edilir:
- Biyolojik Riskler: Çürümüş cesetlerden kaynaklanabilecek biyolojik risklere karşı gerekirse sağlık ekipleri önlem alır.
- Adli Tıp İncelemeleri: Mezardan çıkarılan ceset üzerinde gerekli parça alımı, otopsi, toksikoloji veya DNA testleri titizlikle yapılır. Sadece örnek alınacaksa mezar başında örnek alınır ve mezar kapatılır. Mezarın içinde başka materyaller bulunması halinde bunlar da incelemeye tabi tutulabilir.
- Hukuka Uygunluk: Keyfi uygulamalardan kaçınılır ve yalnızca mahkeme ya da savcılık kararına dayanılarak işlem yapılır.
Feth-i kabir, hukuki zorunluluklar nedeniyle uygulanan, dikkatle yürütülmesi gereken bir işlemdir. Adli soruşturmaların doğru yürütülmesi ve gerçeğin ortaya çıkarılması açısından büyük önem taşıyan bu süreç, uzman ekipler tarafından gerçekleştirilir.
Bu yazımızda Feth-i Kabir Nedir, Feth-i Kabir Nasıl Yapılır, Feth-i Kabir Neden Yapılır, Feth-i Kabir İşleminin Nedenleri gibi konulara değindik. Adli Tıp veya ATK (Adli Tıp Kurumu) ile ilgili merak ettiğiniz her şeye sitemizden ulaşabilirsiniz.
